บทที่1
ความหมายของคำว่า
"ควาย"
ควาย คือใคร?
ควายคือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม
มีขาสี่ขา มีลำตัวที่ใหญ่และหนากว่าขามาก มีหางหนึ่งหาง มีปากที่ใหญ่และยาวมาก
มีหูสองข้างและมีเขาด้วย ในอดีต...ควายก็เคยเกิดมาเป็น "คน"
แต่เป็นคนที่อยากเป็นควาย จึงได้ริเริ่มศึกษาวิธีการที่จะกลับไปเป็นควายอีกครั้ง
เหมือนผมกับคุณในตอนนี้ไง
คุณลักษณะของควาย
ควายก็เหมือนกับคน คือมีทั้งคนดีและคนไม่ดี
มีจุดเด่นและมีจุดด้อย...ทั้งนี้จะขออธิบายจุดเด่นและจุดด้อยของควายเอาไว้ เพื่อเป็นแนวทางในการศึกษา
จุดเด่นของ “ควาย”
1.ควายเป็นสัตว์ที่มี "น้ำอดน้ำทน" สูง...ลองนึกดูสิว่ามนุษย์ฃเงินเดือนทั้งหลาย
ทำงานตากแอร์เย็นๆภายในห้องสี่เหลี่ยม ยังปริปากบ่นเจ้านาย เพื่อนร่วมงาน และลูกน้องกันได้ทุกวี่ทุกวัน ทั้งๆที่ความเหน็ดเหนื่อยของคนพวกนี้นั้น
เทียบเท่ากับควายไม่ได้เลยสักนิด...ในขณะที่ควายต้องถูกชาวนาไล่ต้อนไปกินหญ้าทุกวัน
ต้องไถนาตากแดดตากฝน ลากซุง จนกว่าชาวนาจะพอใจ แต่ควายกลับไม่ได้รับค่าตอบแทนเป็นสินจ้างรางวัลเลยแม้แต่น้อย
ทั้งในรูปแบบรายวันและเหมาจ่ายรายเดือน แต่ควายก็ยัง ( จำเป็นต้อง ) ขยัน
ซื่อสัตว์ และอดทน ทั้งนี้ อาจจะเป็นเพราะควาย มีผิวหนังที่หนาและหยาบกระด้างเป็นพิเศษ
ควายจึงสามารถทนแดดทนฝนได้ดีกว่ามนุษย์และสัตว์ทั่วๆไป
2.ควายเป็นสัตว์ที่ "เลี้ยงง่าย"
การเลี้ยงควายนั้นไม่ต้องลงทุนอะไรมากมาย
เพราะสามารถเลี้ยงได้ด้วยหญ้าเกือบทุกชนิด แถมยังและเล็มหญ้าได้เป็นอย่างดี (
ไม่เรื่องมากเหมือนวัว ) ชาวนาสมัยก่อนจึงไม่ต้องเสียเวลาถากถางหญ้าตามทุ่งนาป่าเขา
เพราะมีควายนี่แหละ เป็นกำลังหลักในการกำจัดวัชพืชเหล่านั้น
หญ้า คือศัตรูพืช
คือสิ่งไม่มีประโยชน์ คือสิ่งที่คนไม่พึงจะกิน
แต่ "หญ้า"
กลับเป็นอาหารจานโปรดของควาย เพราะควายเห็นว่าหญ้านั้น มันช่างน่าเอร็ดอร่อยและมีประโยชน์ยิ่งนัก
ด้วยเหตุนี้ "ควาย" จึงเป็นสัตว์เศรษฐกิจ ที่ไม่ต้องลงทุนสูงมาก
แต่ให้ผลตอบแทนสูง แต่ก็ไม่แน่เช่นกันว่า บางที...ควายอาจจะนึกอยากกินข้าวขึ้นมาบ้างก็ได้
แต่ถูกคนล่ามเชือกให้กินแต่หญ้าเพียงอย่างเดียว ควายจึงมองว่าหญ้านั้น เป็นสิ่งที่ดีที่สุดในชีวิตของควาย
3.ควายเป็นสัตว์ที่ "เชื่อง"
คือควายสามารถชักจูงได้ง่าย
หรือว่านอนสอนง่ายนั่นเอง อันเนื่องจากว่าควายเป็นสัตว์ที่ไม่ต้องคิดอะไรมาก
และไม่สนใจด้วยว่า "คน" ที่กำลังเลี้ยงควายอยู่นั้น จะเป็นคนดี หรือเป็นคน
"เลว" ควายก็พร้อมที่จะถูกชักจูงอยู่เสมอ ทั้งๆที่อุปกรณ์ ที่ใช้ในการชักจูงควาย มีขนาดที่เล็กกว่าลำตัวของควายมาก
แต่ควายก็ยังยินดี เต็มใจ เดินตามเจ้าของควายไปยังพื้นที่ต่างๆ เมื่อควายรู้ใจชาวนาดีแล้ว
ควายก็จะเดินนำไปเองโดยที่ไม่ต้องให้ชาวนาเป็นคนออกแรง ณ จุดนี้ ควาย นับเป็นสัตว์ที่มีความเฉลียวฉลาดมากถึงมากที่สุด
จุดด้อยของ "ควาย"
1.ควายมีลักษณะที่ "เกียจคร้านและอืดอาด"
เนื่องจากลำตัวของควายนั้น ใหญ่กว่าขามาก ทำให้การเคลื่อนไหวของร่างกาย เป็นไปด้วยความยากลำบาก
ควายจึงเป็นสัตว์ที่ได้รับความเหน็ดเหนื่อยเกินกว่ามนุษย์ทั่วๆไป แต่บางทีชาวนาหลายๆคนก็ยังไม่ยอมเข้าใจ
กวาดต้อนควายไปแบบไม่ปราณีปราศรัย ด้วยการนำไม้เรียว
อันเป็นกิ่งไม้ใบบริเวณใกล้ๆนั้น เฆี่ยน ตี และเอาไม้แหย่รูตูดของควาย จนควายจำต้องรีบเดินตามไป
ณ จุดนี้ ควายเป็นสัตว์ที่น่าสงสารมาก
เพราะคนไม่เคยเข้าใจควาย มีแต่ควายด้วยกันเท่านั้นที่จะเข้าใจ "ควาย"
ด้วยกันเอง
2.ควายเป็นสัตว์ "ขี้ร้อน"
อันเนื่องมาจากควาย มีผิวหนังที่หนาและหยาบกระด้าง
ทำให้ช่องทางระบายความร้อนในตัวของควาย เป็นไปด้วยความยากลำบาก เมื่อเทียบกับสัตว์ชนิดอื่นๆ ควายจึงชอบยืนแช่น้ำ ตากฝน
และนอนหมกตัวอยู่แต่ในโคลนตม ( อย่างบรมสุข ) โดยไม่สนใจเลยว่า "โคลนตม"
ที่ควายกำลังนอนแช่อิ่มอยู่นั้น เป็นสิ่งที่สกปรก โสโครก ไม่เกิดประโยชน์ เกิดโทษ
ทั้งนี้อาจจะเป็นเพราะควายนั้น ไม่รู้ว่าโคลนตมมันไม่ดียังไง
3.ควายเป็นสัตว์ "ขี้เก็บกด"
เนื่องจากควายไม่ใช่สัตว์เลี้ยงผู้น่ารัก
ในสายตาของผู้คนส่วนใหญ่ ควายจึงถูกเลี้ยงเอาไว้ใช้งานมากกว่าเป็นที่จะเป็นเพื่อนเล่น ดังนั้นชาวนาจึงไม่ค่อยแสดงความรักความห่วงใยให้ควายเท่ากับสัตว์ชนิดอื่นๆ เช่นหมากับแมว ดังนั้นแม้ควายจะเป็นสัตว์ที่มีความอดทนสูง แต่ถ้าถูกเจ้าของๆมันกดดันบ่อยๆเข้า ควายก็พร้อมจะบันดาลโทสะด้วยเขาทั้งสองข้าง อันเป็นอาวุธที่ใหญ่และแหลมคมบนหัวของควาย ณ จุดนี้ อาจทำให้ผู้ที่เป็นเจ้าของ ถึงแก่อนิจกรรมได้!
คุณประโยชน์ของควาย
1.ใช้เป็นแรงงาน...เป็นที่รู้กันดีอยู่แล้วว่าควายเป็นกำลังหลักในการไถนาของคนสมัยก่อน ควายเป็นต้นบุญและต้นแบบของการใช้แรงงาน ซึ่งต่างจากคนที่ใช้มันสมองมากกว่า ไม่เพียงแค่นั้น ควายยังสามารถเป็นยานพาหนะได้ด้วย
2.ใช้แลกเปลี่ยนเป็นเงิน...ทั้งนี้ก็เพราะควายเป็นสัตว์เศรษฐกิจ จึงเป็นที่ต้องการของชาวนาหมู่มากในสมัยนั้น การเลี้ยงควายจึงไม่ใช่การเลี้ยงไว้ใช้งานเพียงอย่างเดียว แต่ยังเลี้ยงไว้ซื้อขายทำผลกำไรให้กับชาวนาด้วย
3.ใช้เป็นเพื่อนคู่คิดมิตรคู่ใจ...มีหลายครั้งที่เจ้าของควายมีเรื่องให้ต้องกังวลใจ ไม่รู้จะบากหน้าไปหาใคร ควายก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งทีเจ้าของมักจะใช้บริการ ไม่ว่าจะมีเรื่องสุขทุกข์มากน้อยแค่ไหน ควายก็พร้อมจะยืนฟัง นั่งฟัง นอนฟัง และทำตาปริบๆ ราวกับควายเข้าใจความรู้สึกนึกคิดของคนเป็นอย่างดี ณ จุดนี้ ควายก็ยิ่งเป็นสัตว์ที่ประเสริฐขึ้นมาได้อีก
4.ใช้เป็นอาหาร...เมื่อก้าวเข้าสู่ยุคข้าวยากหมากแพง ชาวไร่ชาวนา ต่างก็พากันอดมื้อกินมื้อ ไม่รู้จะกินอะไร การล้มวัวล้มควายก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งที่ชาวนาพึงจะทำ บางทีมีการล้มสัตว์ทั้งในงานมงคลและงานอวมงคลต่างๆด้วย
คนสารพัดขี้
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น